Home beleggen Waarom is de rente zo laag?

Waarom is de rente zo laag?

by Peter Meijburg
nul procent rente

“Geachte heer/mevrouw, de rente op uw spaarrekening verandert”.

Je hebt vast wel eens zo’n bericht van je bank ontvangen. En dan wist je natuurlijk al hoe laat het was. ‘De spaarrente verandert’ betekent: ‘de spaarrente gaat omlaag’.
We hebben al jaren te maken met lage rente. Maar nog nooit was de rente zo laag als nu en is in sommige gevallen zelfs negatief.
Waarom is dat en wat zijn de gevolgen voor jou en mij?

Wat is rente eigenlijk?

Eerst even over het begrip ‘rente’. Iedereen heeft het over rente. Spaarrente, hypotheekrente, depositorente. Maar niet iedereen weet wat rente nou eigenlijk inhoudt. Rente is de prijs van geld. Zou je misschien niet zeggen, dat geld een prijs heeft, maar toch is het zo. Alles heeft z’n prijs en dat geldt ook voor geld 🙂

Wanneer stijgt of daalt de rente?

Zoals ook met producten of diensten het geval is: meer vraag betekent hogere prijzen en minder vraag lagere prijzen. Kwestie van vraag en aanbod. Geld vormt hier geen uitzondering op. Is er veel vraag naar geld, dan stijgt de prijs. De rente gaat omhoog. Minder vraag naar geld betekent lagere rente.
Het zal je niet verbazen dat in tijden van voorspoed en economische groei er veel vraag naar geld is. Bedrijven willen investeren en hebben kredieten nodig om hun investeringen te financieren. Consumenten durven te spenderen en leningen af te sluiten om een huis te kopen of een auto. Kortom, veel vraag naar geld. En dat zorgt voor hogere rente. Maar renteverlaging of -verhoging is niet alleen een kwestie van vraag en aanbod. De rentestand wordt ook van bovenaf gestuurd.

De rol van de Centrale Bank

Vrijwel elk land ter wereld heeft z’n eigen Centrale Bank.
En dan hebben we in Europa ook nog de ECB, de Europese Centrale Bank. De belangrijkste taak van een centrale bank is zorgen voor prijsstabiliteit.
Het belangrijkste instrument dat hen daarbij ten dienste staat is….de rente.
 
Als de economie oververhit dreigt te raken en de prijzen de pan uit rijzen, kan de centrale bank de rente verhogen. Geld lenen wordt dan duurder, waardoor de vraag afneemt en dus ook de prijzen minder hard stijgen of zelfs gaan dalen.
Om de economie op te peppen, kan de Centrale Bank de rente verlagen.
Geld lenen wordt goedkoper en het idee is dat bedrijven en consumenten op die manier meer gaan lenen en besteden en er dus meer vraag ontstaat.

Dat laatste scenario is wat er al jaren speelt. Vooral sinds de financiële crisis van 2008 proberen Centrale Banken wereldwijd de economie een boost te geven door de rente steeds verder te verlagen.
Maar eigenlijk daalde de rente ook al daarvoor.
De reden: demografische ontwikkelingen.
Na WOII kregen we de babyboomer generatie. Een grote groep die nu steeds minder en minder consumeert en juist geld opzij zet. Terwijl de groep die nu de economische groei zou moeten stimuleren, kleiner wordt door teruglopende geboortecijfers.
Minder consumptie, minder mensen…minder vraag naar geld. Ergo: lage rente.

Waarom laat de Centrale Bank de rente niet stijgen?

Centrale Banken overal ter wereld kopen in groten getale staatsobligaties op.
Dat houdt de rente laag.
Als bijvoorbeeld de ECB haar opkoopprogramma plotseling zou stoppen, zouden vooral zuidelijke landen in Europa (Griekenland, Spanje, Portugal) in de problemen komen.
Investeerders willen dan wel geld ter beschikking stellen aan die landen door hun obligaties te kopen, alleen tegen een hoge rente.
Zij willen gecompenseerd worden voor het risico dat ze lopen.
Maar een hogere rente kunnen die landen nauwelijks opbrengen bovenop de schulden die ze al hebben.

 

Hoe lang blijft de rente nog laag?

De historicus Schmelzing heeft in januari van dit jaar de resultaten gepubliceerd van onderzoek dat hij deed naar
700 (!) jaar rente-ontwikkeling. Begin 14e eeuw betaalde de Engelse koning Edward III nog 35% over een oorlogslening. Daarna is de rente alleen maar gedaald. Volgens Schmelzing komt dat doordat mensen steeds ouder worden en sparen voor hun oude dag (in plaats van spenderen).
Maar vooral omdat er steeds meer geld in het economisch systeem wordt gepompt.
Dus misschien dat de rente nog wel weer eens stijgt, maar de langetermijntrend is omlaag.
Terwijl de rente al ieniemienie is en soms zelfs negatief.
Als banken nu hun overtollige liquiditeiten willen parkeren bij de Centrale Bank, moeten ze daarover rente betalen. En sinds kort rekenen diezelfde banken ook rente over grote bedragen die klanten bij hen willen parkeren.
Je leest het goed, rente betalen als je je geld op de bank zet!
Hoe lang zal dit nog goed gaan…

Is een lage rente gunstig of juist niet?

Dat ligt eraan.
Als je een schuld aangaat, bijvoorbeeld in de vorm van een hypotheek, kost die schuld minder bij een lage rente.
Maar als spaarder is een lage rente natuurlijk minder gunstig. Het geld dat je op de bank hebt staan, brengt minder op.
Ook pensioenfondsen staan niet te juichen als de rente wordt verlaagd. Het geld dat ze in kas hebben, brengt minder op bij een lage rente, terwijl ze aan de andere kant wel hun verplichtingen hebben naar gepensioneerden.

 

Is er een alternatief voor sparen?

In plaats van sparen kan je je geld natuurlijk uitgeven. Dat zal de ECB niet erg vinden, want hoe meer mensen geld uitgeven hoe beter dat is voor de economie.
Hoewel een financiële buffer natuurlijk wel handig is.
De cv-ketel of auto kunnen het altijd een keer begeven…
Je kunt ook een deel van je reserves beleggen. Als je daar niet veel verstand van hebt kan je kiezen voor een aantal veilige beleggingsfondsen. Dan is je risico gespreid en de kans groot dat je op termijn een leuk rendement maakt.
Beter dan alles in die spreekwoordelijke ouwe sok onder je bed stoppen.

 

Misschien ben je hier ook in geïnteresseerd

Leave a Comment